رجوع از بخشش مهریه

زن میتواند تحت شرایطی از بخشش مهریه خود پشیمان شود و به اصطلاح به آن رجوع نماید مثلا هنگامی که در قبال طلاق مهریه خود را بذل نماید میتواند به مابذل رجوع نماید و مرد هم میتواند طلاق را باطل  و رجوع نماید. و یا زمانیکه زن مهریه خودار به شوهر هبه نماید و بگوید مهر خود را به تو بخشیدم که در این صورت میتواند ازهبه خود رجوع نماید خواه طلاق گرفته باشد و یا نگرفته باشد و فقط زمانی که  ما فی الذمه شوهر را بری نماید حق رجوع ندارد.

تاثیر ویروس کرونا بر قرارداهای کار

بیکار به شخص یا اشخاصی اطلاق می‌گردد که بدون میل و اراده خود از کار بیکار شده و آماده کار باشند. همچنین بیکاری در نتیجه بروز حوادث قهریه و غیرمترقبه مثل سیل، زلزله و آتش سوزی، نیز مشمول این تعریف می‌گردد.

لذا پس فردی که به دلیل شیوع بیماری کرونا کار خود را از دست داده بیکار محسوب شده و می تواند بیمه بیکاری خود را مطالبه نماید.

برای دریافت بیمه بیکاری در قرارداد کار دائم در صورتی که بیکاری برای بیمه شده ناشی از بروز حوادث قهریه باشد، بدون داشتن سابقه حق بیمه 6 ماه، می‌تواند از بیمه بیکاری استفاده نمایند.

در تبصره ماده ۳۰ قانون کار دولت مکلف شده است با استفاده از درآمدهای عمومی و درآمدهای حاصل از مشارکت مردم و صندوق بیمه بیکاری نسبت به تامین معاش کارگران بیکار شده ی کارگاه های مشمول قانون کار تعطیل شده را فراهم آورد.

طبق ماده 14 و 15 قانون کار، در مواردی که به واسطه قوه قهریه و یا بروز حوادث غیر قابل پیش بینی که وقوع آن از اراده طرفین خارج است، تمام یا قسمتی از محل انجام کار مثل کارگاه، شرکت، دفتر و…تعطیل شود و انجام تعهدات کارگر یا کارفرما به صورت موقت غیرممکن گردد، قراردادهای کار آن دسته از کارگران که تعطیل  می‌شوند به حالت تعلیق در می آید.

با توجه به شیوع ویروس کرونا ، سامانه ثبت درخواست بیمه بیکاری بصورت برخط در پایگاه اینترنتی وزارت تعاون به نشانی https://bimebikari.mcls.gov.ir فعال شده است.

ویروس کورونا و فورس ماژور

 اکنون که در موقعیت بسیار استثنایی شیوع ویروس کرونا قرار گرفته ایم بسیاری از قراردادها و کسب و کارها تحت تاثیر این امر قرار گرفته اند و از طرفی قیمت ارز نیز به نحو غیر قابل تصوری سیر صعودی دارد که موجب موقعیت های پیچیده ای در روابط تجاری و قراردادی افراد ایجاد میکند.

بخاطر بروز چنین مسائلی است که قید شروطی تحت عنوان فورس ماژور و هارد شیپ در قراردادها لازم و ضروری است.

 این شروط در موقعیت هایی اعمال می شوند که در آن شرایط موجود در زمان اجرای قرارداد، تغییر زیادی کرده است. به نحوی که در زمان انعقاد قرارداد بین طرفین شرایط این گونه نبوده و یا از آنچه که طرفین انتظار داشتند بسیار متفاوت بوده است. این موضوع در قراردادهای بین المللی بیشتر مشاهده می شود.

با وجود وجوه تشابه میان فورس ماژور و هاردشیپ، تفاوت های قابل ملاحظه ای نیز میان آنها وجود دارد. در بعضی مواقع حوادث غیرمنتظره و پیش بینی نشده باعث بر هم خوردن تعادل و توازن اقتصادی قرارداد می شود. به گونه ای که اجرای کامل مفاد قرارداد باعث سود بادآورده برای یک طرف و ورشکستگی طرف دیگر می شود. به عبارت دیگر اجرای تعهد با دشواری روبه رو می شود. به همین علت طرفین در چنین قراردادهایی ترجیح می دهند قبلاَ تکلیف این وضعیت را مشخص سازند. شرط هاردشیپ یا مذاکره مجدد از جمله اینگونه پیش بینی هاست. اما گاهی در نتیجـه بـروز حادثه های ناگهانی و غیر قابل کنترل که قابل انتساب به متعهد نباشد، اجرای تعهد کاملاً غیرممکن می گردد. برای چنین اتفاقاتی شرط فورس ماژور پیش بینی می شود.

هاردشیپ در اصطلاح حقوقی «شرطی است که براساس آن، در صورتی که شرایط اولیه قرارداد که مبنای توافق طرفین بوده است، دگرگون شود، به گونه ای که تعادل قراردادی دچار اختلال گردد، طرفین می توانند جهت تحمل پذیر شدن فشار نامتعارف ایجاد شده برای یکی از آنان، درخواست بازبینی در عقد را نمایند.»

اصولاً هر شخصی سعی می کند که تمامی شرایط قرارداد و همچنین نفع و زیان احتمالی آن را در نظر بگیرد و سپس مبادرت به انعقاد قرارداد نماید. علیرغم تمامی پیش بینی ها، باز ممکن است در طول مدت اجرای قرارداد، اوضاع و احوال تغییر زیادی کند، به نحوی که اگر یکی از طرفین قرارداد از این وضعیت اطلاع می داشت از انعقاد قرارداد خودداری می کرد. بنابراین زیان دیده می تواند در صورت وقوع حوادث غیر قابل پیش بینی، طرف مقابل را به مذاکره مجدد دعوت کند. در غیر این صورت حق مراجعه به دادگاه را دارد.

معتقدان به هاردشیپ و سایر نظریات مشابه مدعی هستند که در صورت بوجود آمدن چنین وضعیتی می بایست شرایط قرارداد متعادل گردد یا اینکه زیان دیده بتواند قرارداد را فسخ کند. با این حال این شرط باید به گونه ای در قرارداد تنظیم شود که منجر به سؤاستفاده طرفین نشود.

فورس ماژور واقعه غیرقابل پیش­ بینی است که طرفین مداخله­ ای در بروز آن ندارند. مثل نیروهای طبیعی از قبیل سیل، زلزله، آتش سوزی، جنگ که موجب تعطیلی بانک­ها یا بازارها می­شود. بنابراین برای تحقق فورس ماژور وجود عناصری ضروری اسـت. اولا حادثه ای رخ دهد که دارای سه شرط خارجی بودن، غیر قابل پیش بینی بودن، غیر قابل اجتناب بودن باشد. دوما این حادثه مانعی در اجرای تعهد برای متعهد ایجاد کند و اجرای آن را غیر ممکن کند.

مهم ترین اثری که برای فورس ماژور پذیرفته شده است، خاتمه یافتن قـرارداد و انحلال آن است. اما با این حال در رویه بین المللی در صورت وقوع فورس ماژور، قرارداد در طـول دوران فورس ماژور یا مدت زمان ویژه ای معلق می ماند.ولی در صورتی که فورس ماژور دائمی باشد و یا پس ازمدت زمان تعیین شده ادامه پیدا کند، طرفین حق خاتمه قرارداد را خواهند داشت. اما در صورتی که قبل از اتمام زمان تعیین شـده فـورس ماژور متوقـف شـود، قرارداد احیا می گردد.

قانون طرز جلوگیری از بیماریهای واگیردار مصوب ۱۳۲۰

ماده بیست و دوم - اشخاصی که مانع اجرای مقررات بهداشتی می‌شوند یا در اثر غفلت باعث انتشار یکی از
بیماریهای واگیر می‌شوند به هشت روز‌ تا دو ماه حبس تأدیبی و 51 تا 500 ریال و یا به یکی از این دو کیفر محکوم می‌شوند

به نظر میرسد در شرایط شیوع ویروس کرونا این قانون به روز رسانی شود.